Inleiding

In Nederland is de tuchtrechtelijke afhandeling van vastgestelde dopingovertredingen een verantwoordelijkheid van de sportbonden. Een klein aantal sportbonden maakt hiervoor gebruik van ‘eigen’ tucht- en beroepscommissies, maar een groot (en groeiend) deel van de bonden maakt hiervoor gebruik van het Instituut Sportrechtspraak (ISR), dat inmiddels namens bijna 90% van de bonden rechtspreekt in dopingzaken.

De positie van de Dopingautoriteit in tuchtprocedures

De tucht- en beroepscommissies zijn in hun besluitvorming onafhankelijk van de Dopingautoriteit. Dit betekent niet dat de Dopingautoriteit niet nauw betrokken is bij de tuchtrechtspraak in dopingzaken. Immers, de Dopingautoriteit heeft de taak zorg te dragen voor een correcte tuchtrechtelijke afhandeling van dopingzaken in Nederland, in overeenstemming met de World Anti-Doping Code en de daarop gebaseerde Nederlandse dopingreglementen. De dopingreglementen van de sportbonden en het ISR hebben de verschillende taken van de Dopingautoriteit in tuchtprocedures omschreven en vastgelegd. Die taken zijn enerzijds gericht op het ondersteunen en adviseren van tuchtcolleges bij de toepassing en interpretatie van de dopingreglementering, en anderzijds op het (kunnen) corrigeren van uitspraken die in strijd zijn met die regelgeving.
De begeleidende rol komt vooral tot uiting in de inbreng van de Dopingautoriteit tijdens de tuchtrechtelijke behandeling: de Dopingautoriteit neemt kennis van het dossier, neemt schriftelijke conclusies waarin alle relevante reglementaire aspecten worden behandeld en toegelicht, en de Dopingautoriteit is aanwezig tijdens hoorzittingen en voert daar het woord.

De corrigerende rol komt vooral tot uiting in het beroepsrecht dat de Dopingautoriteit in alle dopingzaken heeft, zowel bij nationale beroepscommissies als bij het Court of Arbitration for Sport (CAS) in Lausanne. Daarnaast heeft de Dopingautoriteit het recht om zelfstandig – zonder inschakeling van een bondsbestuur – aangifte te doen bij de tuchtcommissie van een bond. In 2019 heeft de Dopingautoriteit in geen enkele zaak beroep aangetekend bij het CAS.

De Dopingautoriteit heeft in het verslagjaar in alle tuchtprocedures in eerste aanleg een schriftelijke conclusie geschreven, met in enkele gevallen nog een aanvullende conclusie als het verloop van de zaak daar aanleiding toe gaf. De Dopingautoriteit heeft alle hoorzittingen in het kader van deze procedures bijgewoond.

Rapportage aan WADA en Internationale Sportfederaties

De Dopingautoriteit rapporteert over de tuchtrechtelijke afhandeling van dopingzaken aan WADA, dat ook het recht heeft beroep in te stellen tegen de uitspraken in dergelijke zaken. De rapportage geschiedt door toezending van de schriftelijke uitspraak aan WADA, door het desgevraagd beantwoorden van aanvullende vragen, en door het produceren van aanvullende stukken en van vertalingen van relevante delen uit een dossier.

De Dopingautoriteit rapporteert desgevraagd eveneens aan internationale sportfederaties (IF’s), maar dit alleen als de betreffende Nederlandse sportbond hier van af ziet, dan wel hierin tekort schiet. Ook IF’s hebben het recht beroep in te stellen in Nederlandse dopingzaken, maar in 2019 is geen enkele uitspraak gedaan in een zaak waarin door een IF beroep werd ingesteld tegen een uitspraak van een Nederlands tuchtcollege.

De rapportage over tuchtrechtelijke beslissingen

De navolgende tabel bevat alle 12 beslissingen van Nederlandse tucht- en beroepscommissies, gedaan in dopingzaken in het jaar 2019 (waarbij de datum van de uitspraak bepalend is voor opname), alsmede de acht zaken waarin de Dopingautoriteit een sanctievoorstel gedaan heeft, en dat door de sporter geaccepteerd is.

Tabel 4.1: Tuchtrechtelijke beslissingen en geaccepteerde sanctievoorstellen; stand van zaken bij het afsluiten van het jaarverslag (ISR = Instituut Sportrechtspraak)
Nr.SportBevinding/stofJaar overtredingBeslissing
19/5Darts(poging tot) gebruik van een verboden stof2019Tuchtcommissie ISR: vrijspraak
19/7KrachtsportDeelname aan evenement tijdens opgelegde periode van uitsluiting2019Commissie Naleving Dopingsancties: een additionele periode van één jaar uitsluiting; sporter heeft beroep ingesteld.
19/8Krachtsportmetaboliet van drostanolon, metaboliet van stanozolol, positieve IRMS (voor testosteron en tenminste een van de Adiols)2019Tuchtcommissie ISR: 4 jaar uitsluiting
19/9Krachtsportindapamide, metaboliet van nandrolon2019Tuchtcommissie ISR: 4 jaar uitsluiting
19/11Rugbyamfetamine, (metabolieten van) cocaïne2019Sanctievoorstel Dopingautoriteit geaccepteerd: 2 jaar uitsluiting
19/12Waterskiën en wakeboardenmetaboliet van tetrahydrocannabinol (THC)2019Sanctievoorstel Dopingautoriteit geaccepteerd: reprimande
19/15Basketbalmetaboliet van tetrahydrocannabinol (THC)2018Tuchtcommissie ISR: 2 jaar uitsluiting
19/16Biljartmetaboliet van tetrahydrocannabinol (THC)2018Tuchtcommissie ISR: 2 jaar uitsluiting
19/17Biljartmetoprolol2018Sanctievoorstel stichting ADAN geaccepteerd: 1 jaar
19/18Honk- en softbalmanipulatie2018Tuchtcommissie ISR: 8 jaar uitsluiting
19/19Krachtsportclomifeen2018Tuchtcommissie ISR: 4 jaar uitsluiting
19/20Motorsport(metaboliet van) cocaïne2018Sanctievoorstel stichting ADAN geaccepteerd: 2 jaar uitsluiting
19/21Rugby(metaboliet van) amfetamine2018Tuchtcommissie ISR: 2 jaar uitsluiting
19/22Vechtsportclomifeen, IRMS positief voor boldenon en/of boldenon metabolieten2018Sanctievoorstel stichting ADAN geaccepteerd: 19 maanden uitsluiting
19/23Vechtsportclomifeen2018Tuchtcommissie ISR: Tuchtcommissie verklaart zich onbevoegd
19/24Vechtsportmeldonium2018Sanctievoorstel stichting ADAN geaccepteerd: reprimande
19/25Voetbalsalbutamol2018Sanctievoorstel stichting ADAN geaccepteerd: reprimande
19/26Waterskiën(metaboliet van) cocaïne, amfetamine2018Sanctievoorstel stichting ADAN geaccepteerd: 2 jaar uitsluiting
19/27Wielrennen19-norandrosteron, 19-noretiocholanolon2018Tuchtcommissie ISR: 4 jaar uitsluiting
19/28KrachtsportUrine substitution (M2. Chemical and physical manipulation)2017Tuchtcommissie ISR: 4 jaar uitsluiting