ALGEMEEN

Qua educatiebeleid kent de Dopingautoriteit een duidelijk verschil tussen topsport (georganiseerde sport) en fitness (anders-georganiseerde sport). Binnen de topsport geldt een dopingreglement. De Dopingautoriteit mag op basis van dit reglement dopingcontroles uitvoeren. Binnen fitness is dat niet het geval. Dit vereist dus een andere aanpak. Daarnaast heeft de Dopingautoriteit de taak om het algemeen publiek van informatie te voorzien.

IMPACT CORONAPANDEMIE

De coronapandemie heeft ook in 2021 grote impact gehad op de uitvoering van het educatiebeleid. Het aantal fysieke educatiesessies en outreach events (stand bij evenementen) verminderde fors. Een aantal andere activiteiten verliepen anders dan normaal (bijvoorbeeld hybride of vooraf opgenomen). Er werden nog altijd minder vragen gesteld via de Dopinginformatielijn. Ook bleek het wederom lastig om aandacht te genereren voor het programma Be PROUD. Het aantal afgeronde e-learningmodules steeg juist flink, zelfs ten opzichte van 2020. In de lockdownperiode zijn er meer webberichten voor Eigen Kracht geschreven.

TOPSPORT

De doelstelling voor topsport is: het voorkómen van onbewuste en bewuste dopingovertredingen in de Nederlandse sport.

De drie belangrijkste doelgroepen binnen de topsport zijn:

  • Topsporters
  • Sportbegeleiders
  • Sportbonden

Implementatie Code 2021 en Internationale Standaard voor Educatie

De Internationale Standaard voor Educatie verplichtte alle ondertekenaars van de Code om per 1 januari 2021 een educatieplan te hebben. Aan de hand van dit plan dienen de ondertekenaars educatieprogramma’s te ontwikkelen, implementeren, monitoren en evalueren. De Dopingautoriteit heeft het Nationaal Educatieprogramma in 2020 al grotendeels opgezet en in 2021 verder vormgegeven. In samenwerking met sportbonden is het programma inmiddels vrijwel volledig geïmplementeerd.

Topsporters

Om talenten in ongeveer acht jaar voor te bereiden op de wereldtop, heeft de Dopingautoriteit – in samenspraak met NOC*NSF - de Doorlopende Leerlijn Schone Sport ontwikkeld. Deze leerlijn beschrijft welke kennis, vaardigheden en houding nodig zijn voor dopingvrije sport. De leerlijn is onderdeel van het Nationaal Educatieprogramma.

Fysieke educatiesessies

Aansluitend op de leerlijn heeft de Dopingautoriteit drie verschillende educatiemodules voor sporters ontwikkeld: Brons, Zilver en Goud. Brons is bedoeld als de eerste module en is echt een introductie van het onderwerp doping. Zilver is meer gericht op het oefenen van vaardigheden, zoals het controleren van geneesmiddelen en voedingssupplementen. Tijdens Goud behandelen de sporters tenslotte whereabouts en lastige dopingdilemma’s waar ze tijdens hun carrière tegenaan kunnen lopen. Bijvoorbeeld vermoedens van dopinggebruik door een teamgenoot, of het gebruik van toegestane geneesmiddelen puur en alleen om beter te presteren.

In 2021 heeft de Dopingautoriteit in totaal 46 educatiesessies verzorgd voor in totaal circa 750 topsporters. 17 sessies vonden online plaats via Microsoft Teams of een vergelijkbaar programma. De rest vond fysiek plaats. Dit zijn meer educatiesessies dan vorig jaar, maar minder dan in de jaren voor de coronapandemie.

Tabel 1.1: Overzicht educatiesessies voor topsporters
Educatiemodule20172018201920202021
Brons533343915
Zilver181716821
Goud22223
Combinatie183222127
Totaal9184833146

E-learningplatform

Ook in 2021 was het niet altijd mogelijk om fysieke educatiesessies in te plannen. Gelukkig had de Dopingautoriteit in 2017 al een e-learningplatform gelanceerd. Via dit platform worden voor topsporters de modules Brons, Zilver, Goud en Nationale Testing Pool aangeboden. De modulen Brons, Zilver en Goud sluiten aan bij de fysieke educatiesessies Brons, Zilver en Goud. De module Nationale Testing Pool is bedoeld voor topsporters die door de Dopingautoriteit zijn opgenomen in de Registered Testing Pool (voorheen Nationale Testing Pool) van de Dopingautoriteit. Zij moeten hun whereabouts (overnachtings- en verblijfsgegevens) aanleveren. Met de komst van de nieuwe Code en Internationale Standaard voor Educatie is de inhoud van de e-learningmodules Brons, Zilver en Goud aangepast. De e-learningmodule Nationale Testing Pool is per 1 juli komen te vervallen. De inhoud van deze module is meegenomen in de vernieuwde e-learningmodule Goud.

Tabel 1.2 Overzicht afgeronde e-learningmodules voor topsporters
Educatiemodule20172018201920202021
Brons4941.3681.8482.4093.305
Zilver1143306755321.159
Goud-129230271675
Nationale Testing Pool-65469241
Totaal6081.8922.7993.3045.180

De gebruikers van het e-learningplatform wordt aan het einde van een e-learningmodule gevraagd de module te beoordelen met een cijfer (1-10). De e-learningmodules zijn als volgt beoordeeld: Brons 8.0, Zilver 7.7, Goud 7.6 en Nationale Testing Pool 7.8.

In 2021 is het e-learningplatform doorontwikkeld. Onder andere de front-end is opnieuw ontwikkeld en opgebouwd.

Video’s

In 2021 zijn de bestaande video’s op een Vimeo-account van de Dopingautoriteit geplaatst, vanwaar ze worden vertoond op de verschillende websites en in de verschillende mobiele applicaties van de Dopingautoriteit.

Dopingwaaier App

De Dopingwaaier App bestaat sinds eind 2013. De app is gemaakt voor iOS en Android. Ook is er een responsive website. Via de Dopingwaaier App kunnen sporters en begeleiders onder andere hun geneesmiddelen en voedingssupplementen controleren, de belangrijkste dopingregels nalezen en de dopingcontroleprocedure bekijken. In 2021 werd de app circa 3.600 maal gedownload (2020 circa 3.200 maal). Het totaal aantal downloads was eind 2021 ongeveer 40.000. De Dopingwaaier App wordt continu actueel gehouden. Ook wordt de app doorlopend gepromoot, onder meer via educatiesessies, verschillende websites, diverse artikelen, z-cards en posters.

Be PROUD

Be PROUD is een initiatief van de Dopingautoriteit en richt zich op het versterken van de juiste sportwaarden. Het programma is opgezet in samenwerking met NOC*NSF, (ex-)topsporters en trainers/coaches en is in de zomer van 2018 van start gegaan. Sporters, familie, coaches, medische begeleiders, bondsmedewerkers en andere sportfanaten worden opgeroepen om zich aan te sluiten bij Be PROUD. Dit kan als supporter maar ook als ambassadeur. Sportorganisaties hebben bovendien de mogelijkheid om partner te worden. Zo ontstaat een groot en krachtig team dat trots is op schone sport. Het programma Be PROUD heeft een eigen website en social media accounts op Instagram, Facebook, Twitter en YouTube.

Eind 2021 had Be PROUD 12 ambassadeurs. De ambassadeurs zijn Eva Voortman (softbal), Margriet Bergstra (judo), Rogier Hofman (hockey), Sophie Souwer (roeien), Steve Wijler (handboogschieten), Epke Zonderland (turnen), Jessica Schilder (atletiek), Jetze Plat (handbiken/paratriathlon), Kai Verbij (schaatsen), Madelein Meppelink (beachvolleybal), Vince Rooi (honkbal) en Ran Faber (korfbal).

Het aantal aangesloten organisaties (Be PROUD partners) staat sinds eind 2021 op 40. Het aantal supporters groeide van 1.376 naar 1.495. Ter promotie van Be PROUD zijn in 2021 bidons en flesjes handgel uitgegeven.

De Dopingautoriteit werkte in 2021 samen met BOOM Communicatie aan de doorontwikkeling van Be PROUD. Er is gewerkt aan het verstevigen van de basis. Uitgevoerde acties zijn: een concreter merkverhaal (te lezen op de website), ambassadeurs- en partnerplannen, toolkits voor ambassadeurs en partners, advertentiecampagne tijdens de Olympische en Paralympische Spelen om de naamsbekendheid te vergroten, opnames voor een ambassadeursvideo en kennismakingsgesprekken met potentiële nieuwe ambassadeurs.

Outreach Events

Bij een outreach event staat de Dopingautoriteit met een stand bij een sportevenement om daar aandacht te vragen voor Be PROUD en algemene informatie te verstrekken aan grote groepen topsporters en sportbegeleiders. In 2021 is er één outreach event gehouden: Vechtsportcongres (20 oktober). Tijdens dit outreach event zijn er 28 Be PROUD ansichtkaarten verstuurd.

Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT)

Voedingssupplementen kunnen dopingstoffen bevatten. Dit staat vaak niet op het etiket vermeld. Het gebruik van voedingssupplementen is daarmee een risico voor topsporters. Het kan namelijk leiden tot een positieve uitslag van een dopingcontrole. In reactie op dit risico heeft de Dopingautoriteit in 2003 het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT) opgezet. Het systeem biedt fabrikanten van voedingssupplementen de mogelijkheid om tegen betaling hun supplementen te laten controleren. De ‘schoon bevonden’ product-batchcombinaties komen in de NVZT-database. In 2021 is het vernieuwde NZVT-systeem in gebruik genomen. Hierbij nemen de NPN en de Dopingautoriteit in eerste instantie alle rollen op zich (fabrikant, LGC, NPN, Dopingautoriteit en Wageningen Food Safety Research). Later worden andere partijen geleidelijk aan ook actief in het nieuwe systeem.

In 2021 zijn in totaal 291 NZVT-certificaten afgegeven (voor 422 product-batch combinaties). In totaal stonden er op 31 december 2021 1266 product-batchcombinaties op de NZVT-website, verdeeld over 350 producten, 60 merken en 16 inhoudelijke categorieën. In 2021 zijn er geen batches afgekeurd omdat er dopinggeduide stoffen in werden aangetroffen.

Aantal goedgekeurde certificaten
Aantal goedgekeurde certificaten
JaarAantal
200399
200472
200553
200672
200752
200851
200972
2010108
2011140
2012160
2013182
2014183
2015198
2016281
2017288
2018260
2019266
2020351
2021291
Aantal afgekeurde batches
Aantal afgekeurde batches
JaarAantal waarbij dopinggeduide stof(fen) gevondenAantal waarbij farmacologische stof(fen) gevonden
20031
20043
20050
20062
20072
20080
20092
20101
20111
20121
20130
20145
20152
20167
20174
20187
20192
202041
20210

Sportbegeleiders

Naast sporters is er de afgelopen jaren steeds meer aandacht voor de sportbegeleiders. Onder deze groep vallen vooral de trainer-coaches, maar onder andere ook artsen, fysiotherapeuten, diëtisten, masseurs, verzorgers (soigneurs), psychologen en ouders.

Fysieke educatiesessies

In 2021 zijn er in totaal 10 educatiesessies verzorgd voor circa 200 sportbegeleiders: 120 trainer-coaches, en 80 (para)medische begeleiders (waaronder artsen, fysiotherapeuten en diëtisten). Zes educatiesessies vonden online plaats via Microsoft Teams of een vergelijkbaar programma. Vijf van de tien educatiesessies waren voor trainer-coaches en vijf voor andere groepen begeleiders. De trainer-coach educatiesessies worden gegeven aan de hand van de Doorlopende Leerlijn Schone Sport voor trainer-coaches. Binnen deze leerlijn heeft de Dopingautoriteit drie verschillende educatiemodules ontwikkeld: Trainer-Coach 3, Trainer-Coach 4 en Trainer-Coach 5 (ook wel Mastercoach genoemd). De educatiemodules sluiten aan op de opleidingsstructuur van de Kwalificatiestructuur Sport. In 2021 zijn alle vijf de educatiesessies voor trainer-coaches op deze manier verzorgd. De vijf educatiesessies voor andere groepen begeleiders waren maatwerk. Sinds begin 2021 is er ook een Doorlopende Leerlijn Schone Sport voor ouders. Deze leerlijn bestaat uit twee educatieniveaus, namelijk Ouders Basis en Ouders Gevorderd. In 2021 zijn er geen educatiesessies specifiek voor ouders verzorgd.

Tabel 1.3 Overzicht educatiesessies voor sportbegeleiders
Educatiemodule20172018201920202021
Trainer-Coach 336313
Trainer-Coach 433321
Trainer-Coach 5254--
Combinatie-1111
Maatwerk1651075
Totaal2420211110

E-learningplatform

Ook voor de sportbegeleiders heeft de Dopingautoriteit e-learningmodules ontwikkeld. Met de komst van de nieuwe Code en Internationale Standaard voor Educatie is de inhoud van de e-learningmodulen Trainer-Coach 3 en Trainer-Coach 4 aangepast. Ook is er voortaan niet één module voor ouders, maar zijn er twee: Ouders Basis en Ouders Gevorderd. Verder zijn de e-learningmodule Trainer-Coach 5 en Sportbestuurders en -officials erbij gekomen. In 2021 zijn er door sportbegeleiders 1.447 meer modules afgerond dan in 2020.

Tabel 1.4 Overzicht afgeronde e-learningmodules voor sportbegeleiders
Educatiemodule2018201920202021
Trainer-Coach 3145108294884
Trainer-Coach 41026098405
Trainer-Coach 5---293
Ouders Basis---110
Ouders Gevorderd32245249
(Para)medische begeleiders81437108
Sportbestuurders en –officials---79
Totaal2872064811.928

De e-learningmodules zijn door de gebruikers beoordeeld met een gemiddeld cijfer van: Trainer-Coach 3 8.0, Trainer-Coach 4 8.0, Trainer-Coach 5 7.9, Ouders Basis 8.1, Ouders Gevorderd 8.3, (Para)medische begeleiders 8.1 en Sportbestuurders en –officials 8.4.

Sportbonden

Ook de sportbonden zijn een belangrijke doelgroep voor de Dopingautoriteit. De sportbonden staan het dichtst bij de topsporters en de sportbegeleiders. De Dopingautoriteit onderhoudt doorlopend contact met de sportbonden.

Bijeenkomst sportbonden

Op 5 oktober 2021 is voor de twaalfde keer de Support Schone Sport bijeenkomst (voorheen Bondenbijeenkomst/ bijeenkomst Samen tegen doping) georganiseerd. Er waren 38 deelnemers op locatie aanwezig. 36 personen hebben de bijeenkomst online gevolgd. De deelnemers waren vertegenwoordigers van sportbonden, TeamNL centra en overige topsportorganisaties. Het doel van de jaarlijkse bijeenkomst is om de aanwezigen bij te praten over de ontwikkelingen op antidopinggebied, voornamelijk op het gebied van educatie. De deelnemers beoordeelden de bijeenkomst gemiddeld met een 7,6.

Implementatiegesprekken Nationaal Educatieprogramma

Met de sportbonden hebben er gesprekken plaatsgevonden over het implementeren van het Nationaal Educatieprogramma. Van de 58 sportbonden met een dopingreglement hebben er in 2021 41 gesprekken plaatsgevonden, waarbij er evenveel implementatieplannen zijn opgesteld. In 2020 hadden er al 11 gesprekken plaatsgevonden, waardoor het totaal aan het eind van 2021 stond op 52 van de 58 topsportbonden (90%). Per kwartaal hebben de sportbonden de cijfers van het aantal fysieke educatiesessies en het aantal gevolgde e-learningmodules door leden van de sportbond ontvangen.

Olympische en Paralympische Spelen

Met NOC*NSF was afgesproken dat alle sporters en begeleiders die naar de Olympische of Paralympische Spelen van Tokyo 2020 zouden gaan de volgende e-learningmodules dienden af te ronden:

  • Sporters: Brons, Zilver en Goud
  • Sporttechnische begeleiders: Trainer-Coach 3, 4 en 5
  • (Para)medische begeleiders: (Para)medische begeleiders

De behaalde certificaten mochten bij de start van de Spelen maximaal twee jaar oud zijn. E-learningcertificaten van andere antidopingorganisaties, zoals de Internationale Federatie of WADA waren (na beoordeling door de Dopingautoriteit) vrijwel altijd ook geldig. Voor de Olympische Spelen heeft uiteindelijk 84% van de sporters en 56% van de begeleiders voldaan aan de educatieverplichting. In totaal komt dit neer op 71% van iedereen die naar de Olympische Spelen ging. Voor de Paralympische Spelen heeft 75% van de sporters en 49% van de begeleiders voldaan aan de educatieverplichting. In totaal komt dit neer op 61%.

Ook voor de sporters en begeleiders die naar Olympische of Paralympische Spelen van Beijing 2022 zijn gegaan, zijn er afspraken met NOC*NSF gemaakt over het afronden van e-learningmodules.

Project Sport en Integriteit

Het project Sport en Integriteit is een project van NOC*NSF, waarbij de Dopingautoriteit een deel van de uitvoer op het gebied van doping op zich zou nemen. Het subsidiegever was het ministerie van VWS. Uit het ‘dopingdeel’ van het projectplan zijn drie acties uitgevoerd:

  1. Ontwikkeling van curricula voor integriteitsthema’s (zoals matchfixing, intimidatie, discriminatie) in lijn met de al ontwikkelde curricula van de Dopingautoriteit.
  2. Ontwikkeling van een basiseducatiemodule sport & integriteit (live fysiek, live digitaal en e-learning) op basis van de ontwikkelde curricula.
  3. Ontwikkeling en pilot uitvoering van een train-de-trainer voor 5-10 voorlichters van diverse partijen zoals sportbonden.

Een projectleider verrichtte de werkzaamheden onder begeleiding (en deels ook op kantoor) van de Dopingautoriteit. Het project is eind 2021 afgerond.

FITNESS

De doelstelling voor fitness (anders georganiseerde sport) is: het voorkómen dan wel ontmoedigen van bewust én onbewust dopinggebruik door sporters in de Nederlandse fitnesscentra. Daarnaast wordt er ook aandacht besteed aan harm reduction. Dit is het verminderen van gezondheidsrisico’s bij dopinggebruik.

Binnen fitness richt de Dopingautoriteit zich vooral op de mensen in de fitnesscentra. Dit zijn de fitnessers zelf, maar ook de fitnessinstructeurs (die we vooral bereiken via de diverse fitnessopleidingen) en de eigenaren. De communicatie richting deze doelgroep doet de Dopingautoriteit vanuit het programma Eigen Kracht. Alleen het boek Doping, de nuchtere feiten wordt niet onder Eigen Kracht maar direct onder het merk Dopingautoriteit uitgegeven.

Eigen Kracht

In Nederland doen drie miljoen mensen aan fitness. Daarmee is fitness in Nederland de populairste sportieve activiteit. Uit onderzoek blijkt echter dat 8,2% van de fitnessers dopingmiddelen gebruikt. Dit mag in principe, want ze zijn niet gebonden aan een dopingreglement. Gebruik van dopingmiddelen blijft echter wel schadelijk voor de gezondheid en het gebruik schaadt ook het imago van de fitnessbranche zelf. Het is dus wenselijk het dopinggebruik in fitnesscentra te verminderen. Daarom heeft de Dopingautoriteit speciaal voor deze doelgroep het educatieprogramma Eigen Kracht opgezet. Via Eigen Kracht informeert de Dopingautoriteit over de risico's van gebruik van anabole steroïden en andere dopingmiddelen en biedt uitgebreid informatie over gezonde alternatieven om op Eigen Kracht gespierder of slanker te worden. Hierdoor wordt meer kennis en bewustzijn gecreëerd. Ook worden de waarden en normen van het sporten op Eigen Kracht versterkt.

Website Eigen Kracht
Website Eigen Kracht

Eigen Kracht website

Centraal voor het programma staat de Eigen Kracht-website. Op de site is objectieve, overzichtelijke en praktisch toepasbare informatie te vinden over clean en effectief spiermassa opbouwen én over een verantwoorde manier van afslanken. Tevens wordt er objectieve informatie gegeven over diverse soorten dopinggeduide middelen en de bijwerkingen. Ook het dopingrisico van voedingssupplementengebruik komt aan bod. De website van Eigen Kracht bestaat inmiddels meer dan 20 jaar en bevat ruim 1.000 webberichten en artikelen.

In 2021 zijn er in totaal 74 inhoudelijke nieuwsberichten op de site geplaatst, geschreven door drie externe (inhoudelijke/journalistieke) experts uit de fitness/bodybuildingbranche en door eigen educatiemedewerkers.

Op de website van Eigen Kracht stonden 64 trainingsoefeningen voor de zeven verschillende spiergroepen. Deze werden begeleid met foto’s van de beginpositie en eindpositie van de oefening en een tekstuele uitleg. Ter verduidelijking zijn in 2021 voor alle oefeningen instructievideo’s gemaakt en op de website van Eigen Kracht, YouTube en Vimeo gezet.

Social media

Via de eigen social-mediakanalen op Facebook en Instagram zijn naast de 74 webberichten nog 52 korte berichten verschenen. Het totaal aantal posts voor Eigen Kracht kwam daarmee op 126.

Eigen Kracht Challenge

Op 1 december is de Eigen Kracht Challenge van start gegaan. Voor de Eigen Kracht Challenge worden vier sporters zes maanden lang begeleid door twee ervaren personal trainers. Het doel is om te laten zien wat er op eigen kracht mogelijk is. De vier sporters hebben verschillende trainingsdoelen van afslanken (Slank & Fit) tot voorbereiding voor een bodybuildingwedstrijd (Spierdefinitie Plus). Maandelijks zijn er verschillende thema’s: introductie, training, voeding, herstel, motivatie, supplementen en eindresultaat. De eerste video’s en webberichten zijn verschenen op de website. Vlogs van coaches en deelnemers worden gedeeld via social media. De Eigen Kracht Challenge loopt door in 2022.

Poster Eigen Kracht Challenge
Poster Eigen Kracht Challenge

Eigen Kracht dag

De jaarlijkse Eigen Kracht-dag is omwille van de coronamaatregelen omgezet naar een videoproductie. De opnames zijn op 30 juni gemaakt. De video’s zijn op 23 december op de Eigen Kracht website geplaatst. De video’s zijn ook onder de aandacht gebracht via social media. Het thema van de dag was ‘Lichaamsbeelden in fitness’.

Video Alles op Eigen Kracht

In 2021 is de promotievideo Alles op Eigen Kracht gemaakt. Naast deze video, die de basisboodschap van Eigen Kracht verkondigd, zijn vier kortere video’s gemaakt die gezamenlijk de waarden van Eigen Kracht uitdragen. De video’s zijn via de social media gepromoot door middel van betaalde advertenties.

Boek ‘Eigen Kracht’

Eind 2018 heeft de Dopingautoriteit het Eigen Kracht boek geheel herschreven. Het boek sluit aan op de website van Eigen Kracht en op de Supplementenwijzer App. Het boek werd ook in 2021 continu gepromoot, via de website en bij bijeenkomsten. In 2021 zijn van het boek circa 300 exemplaren verkocht.

Het Eigen Kracht boek
Het Eigen Kracht boek

Supplementenwijzer App

In augustus 2017 heeft de Dopingautoriteit onder de vlag van Eigen Kracht de Supplementenwijzer App gelanceerd. Het afgelopen decennium is de markt voor sportvoedingssupplementen explosief gegroeid. Bijna 60% van de fitnessers in Nederland gebruikt supplementen. Ook topsporters gebruiken veel supplementen. De gratis Supplementenwijzer App helpt sporters op bewuste en kritische wijze met supplementen om te gaan. Hart van de app is een bespreking en beoordeling van meer dan 3.000 ingrediënten.

De app is in een jaar tijd circa 2.500 maal gedownload. De Supplementenwijzer App is in 2020 doorlopend onderhouden en uitgebreid. In 2020 heeft de Dopingautoriteit meer dan 100 nieuwe profielen geschreven voor de Supplementenwijzer App. Ook zijn er circa 20 profielen aangepast op basis van nieuwe inzichten.

Gastlessen en bijeenkomsten

In 2021 zijn er geen gastlessen verzorgd bij fitnessopleidingen. In 2020 was het nog gelukt om twee gastlessen te verzorgen. Voor de coronapandemie lag het aantal gastlessen hoger. Het doel is om circa 15 gastlessen per jaar te verzorgen.

E-learning

De e-learningmodule Fitnesstrainer A is in 2021 door 49 personen afgerond (2020: 46).

Outreach Events

Bij een outreach event staat Eigen Kracht met een stand bij een fitnessevenement om daar algemene informatie te verstrekken aan grote groepen sporters en sportbegeleiders. In 2021 zijn er alle geplande outreaches vanwege de coronapademie komen te vervallen. Om bij toekomstige outreach events meer bezoekers naar de stand te trekken is een Eigen Kracht Zomerspel ontwikkeld. Dit is een spel - vergelijkbaar met de aloude zenuwspiraal of bibberspiraal - waarbij een combinatie van kracht en coördinatie nodig is om een halterstang door een sleuf te geleiden. Bij contact met de rand gaat er een zoemer af.

Cleane Kneiters

Cleane Kneiters zijn fitnessers/bodybuilders die bewijzen dat je zonder doping een indrukwekkend fysiek kunt opbouwen. Zij zijn de ambassadeurs voor dopingvrije fitness. In 2021 waren er 20 Cleane Kneiters verbonden aan het programma Eigen Kracht. Ze staan allen met een achtergrondverhaal en foto’s op de website.

Schriftelijke bijdragen

In 2021 is er een bijdrage geleverd voor het magazine ‘Sportgericht’, met de titel ‘Supplement en dopinggebruik in Nederlandse sportscholen’. Dit artikel is geschreven samen met bewegingswetenschappers en docenten van de HAN Hogeschool.

Boek Doping, de nuchtere feiten

In oktober 2014 verscheen Doping, de nuchtere feiten. Het geeft de lezer een gedegen overzicht van de middelen die op dit moment in fitness en bodybuilding worden gebruikt. Over de werking en bijwerkingen van anabole steroïden, groeihormonen, insuline, eetlustremmende amfetamines en nog veel andere dopinggeduide middelen, is zoveel mogelijk relevante wetenschappelijke informatie verzameld. Dit is aangevuld met praktijkervaringen van gebruikers en kennis uit het dopingmilieu zelf. Daarbij is het accent gelegd op informatie die in dit circuit nog te vaak onder tafel wordt geveegd. Hoewel er nog steeds belangstelling is voor het boek, zal geen herdruk verschijnen. Het boek vormt wel de basis voor de nieuwe, nog te verschijnen website Dopinginfo.nl.

Dopinginfo.nl

In 2019 heeft de Dopingautoriteit een start gemaakt met de ontwikkeling van een nieuwe website genaamd Dopinginfo.nl. De website is een databank van dopingstoffen en heeft als doel om informatiebron te dienen voor beleidsmakers en gezondheidsprofessionals. De website is nog niet gelanceerd. Wel zijn er voor de databank van de website circa 40 profielen van dopingstoffen geschreven.

Ontwerp dopinginfo.nl
Ontwerp dopinginfo.nl

Symposium 10 jaar Anabolenpoli

Het Symposium 10 jaar Anabolenpoli – ofwel de Harm Reduction Dag - is op 16 december gehouden in het Teyler’s museum. Het was een hybride evenement. Er waren 26 personen op locatie, online waren er 47 deelnemers. Van de deelnemers hebben 28 personen een evaluatieformulier ingevuld. De deelnemers gaven de bijeenkomst gemiddeld een cijfer van een 8,3 (op een schaal van 1-10). Ook het programma werd goed beoordeeld met gemiddeld een 4,5 (op een schaal van 1-5).

ALGEMEEN PUBLIEK

Corporate website

De corporate website van de Dopingautoriteit is www.dopingautoriteit.nl. In 2021 werden 25 eigen berichten op de site geplaatst (2020: 26). Daarnaast zijn er 230 ANP-nieuwsberichten (automatisch) op de site gezet. Dit is meer dan in 2020 (201).

Doping Informatielijn

De Doping Informatielijn is hét frontoffice voor alle vragen (e-mail/ WhatsApp) die met doping te maken hebben en waarachter bij toerbeurt vier personen dienst hebben. Alle vragen worden binnen een werkdag afgehandeld en anoniem in een database geregistreerd. Het e-mailadres is dopingvragen@dopingautoriteit.nl. Het mobiele nummer is 06-11226200 en is alleen bedoeld om mee te WhatsAppen. Telefoontjes worden niet beantwoord.

In 2021 zijn er in totaal 466 vragen binnengekomen. Dat is 5% meer dan in 2020, toen er 442 vragen zijn geregistreerd.

Daarnaast is ook het aantal vragen per onderwerp bijgehouden. Per vraag konden meerdere onderwerpen aangevinkt worden. Die percentages per onderwerp zijn te vinden in de tabel hieronder. Twee onderwerpen springen er net als in voorgaande jaren uit: het checken of een geneesmiddel doping bevat of niet (24,9%) én vragen over voedingssupplementen (36,3%).

Doping Informatielijn 2021

Het percentage vragen per onderwerp
Het percentage vragen per onderwerp
OnderwerpPercentage (%)
Check geneesmiddelen24,9%
GDS - Dispensatieprocedure10,5%
NZVT - Voedingssupplementen36,3%
Drugs3,0%
Dopingstoffen in voedsel1,1%
Dopingcontroleprocedure4,1%
Whereabouts2,4%
Dopingreglement, overig5,2%
(Bij)werking dopingmiddelen3,4%
Voeding, geen voedingssupplementen1,7%
Analyse van middelen1,1%
Aanvraag voorlichting / materialen0,4%
Aanvraag dopingcontroles4,1%
Scholieren & studenten6,7%
Overig4,7%

In 79,6% van de vragen betrof het de georganiseerde (top)sport, 4,9% fitness en 13,9% overig. In de loop van 2021 zijn er twee categorieën toegevoegd, namelijk algemeen publiek (1,5%) en Harm Reduction (0,5%). Er waren geen meldingen van een mogelijke dopingovertreding, vijfmaal stelde iemand van de pers een vraag en zeven vragen gingen over een positieve sporter. 189(40,6%) vragen kwamen via WhatsApp binnen.

Presentaties

In 2021 gaf de Dopingautoriteit 6 presentaties waarvoor gold dat deze niet direct binnen de hierboven beschreven doelgroepen van topsport of fitness vielen. Alle 6 de presentaties werden gegeven bij hogescholen. Zie verder bijlage 4.

Social Media

De Dopingautoriteit is actief op YouTube, Vimeo, Facebook, Twitter en Instagram. Het doel is om de doelgroepen beter te bereiken en ze zo de bewustwording omtrent de regels, rechten en risico’s te vergroten. Er worden onder andere nieuwsberichten van de corporate website en educatievideo’s op geplaatst.